زنان و مسائل پیرامون آنها، یکی از دغدغه‌های دولتمردان، مسئولان، مدیران و انجمن‌های مردم نهاد است که هر روز ابعاد تازه‌ای به خود می‌گیرد. شهرداری تهران هم به عنوان یک نهاد بزرگ اجتماعی وظایف خاصی را در این حوزه دارد که درباره نحوه اجرای آن با معاون اجتماعی شهرداری گفتگویی کوتاه داشتیم که در ادامه می‌خوانید:
- آسیب‌های اجتماعی یکی از معضلات کلان‌شهرها به ویژه تهران است؛ نقش شهرداری‌ها در این حوزه چیست و آیا فعالیتی در این حوزه داشته‌اید؟
- محمد هادی ایازی: جدا از همه برنامه‌های فرهنگی و هنری که در قالب‌های مختلف اجرا شده است؛ در بحث آسیب‌های اجتماعی به طور نمونه شهرداری تهران با تاکید بر رویکرد توان افزایی و بالندگی بانوان، ضمن راهبری اقداماتی اساسی طی سال‌های گذشته از جمله برپایی ستاد توانمندسازی زنان سرپرست خانوار، فعالیت‌های زیربنایی در جهت هویت بخشی و ارتقای سلامت اجتماعی زنان را با طراحی و اجرای مدل توسعه‌ای ویژه‌ای برای توانمندسازی زنان سرپرست خانوار از سال 1389 در دست اقدام قرار داده که بتواند جایگزین مدل‌های حمایتی رایج در کشور شود. در این مدل جدید، هدف شهرداری تهران حذف نگاه آسیبی و حمایتی فعلی به زنان سرپرست خانوار و ارائه خدمات آموزشی، بنیادی و اشتغال زایی است.
- طرح جایگزین حمایتی چه بود؟
- اصولا طرح توانمندسازی زنان سرپرست خانوار با هدف ارتقای توانمندی و قابلیت زنان سرپرست خانوار در ابعاد گوناگون روانشناختی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و حقوقی و تقویت حس خودارزشمندی، خودباروری و عزت نفس، بهبود استعدادها و قابلیت‌های آنان، کاهش فقر و ایجاد زمینه های تامین معیشت پایدار، تحکیم بنیان خانواده‌های در معرض آسیب و در نهایت کاهش آسیب‌های اجتماعی، به استناد تصمیمات بیست و چهارمین جلسه شورای معاونین شهرداری تهران در سال 1386شکل گرفت و اجرای آن آغاز شد.
- تمام مواردی که گفتید جزو اهداف و برنامه ریزی‌های نهادهای دیگر و سمن‌ها هم می‌شود، تفاوت شما در نحوه اجرا با آنها در چیست؟ جزئیات بیشتری را درباره این طرح ارائه می‌دهید؟
- بله! به طور نمونه در سال 1388 و در اجرای مفاد برنامه پنج ساله شهرداری تهران به شماره 160 مستند به راهبرد چهارم سند طرح جامع شهر تهران، نهادی تحت عنوان ستاد توانمندسازی زنان سرپرست خانوار تشکیل شد تا برنامه گذشته را به گونه‌ای نظام‌مند و سامان یافته تداوم بخشد. این ستاد در نخستین گام نسبت به تشکیل پایگاه داده‌های زنان سرپرست خانوار اقدام کرد و ضمن گردآوری داده‌های مربوط به 16 هزار و 100 نفر از زنان و بررسی سوابق آنان، تعداد 6 هزار زن سرپرست خانوار واجد شرایط را تحت پوشش قرار داد. گروه‌های هدف در این طرح شامل زنان بی‌سرپرست مطلقه، بیوه، و دارای همسر مفقودالاثر، زنان دارای همسر معتاد، بیکار، از کارافتاده، زندانی و تبعیدی، زنان مجرد بالاتر از 35 سال می‌گردد. در این راستا، خدمات و تسهیلات قابل ارائه به این گروه‌ها طی سال‌های اخیر در زمینه‌های اشتغال آفرینی، آموزش و توانمندسازی، مشاوره و حمایتی تعریف شده و شامل 117هزار و 248 فقره تسهیلات به آنان، 20 هزار و 269 فقره تسهیلات به فرزندان آنها بوده و در مجموع 15 هزار و 785 زن سرپرست خانوار را پوشش داده است.
- آیا شما صرف ارائه تسهیلات مالی به زنان سرپرست خانوار را کافی می‌دانید؟
- خیر جدا از آن ما بحث اشتغال آفرینی را برای زنان سرپرست خانوار داشتیم؛ راه اندازی 87 مرکز کوثر و ایجاد اشتغال برای 3 هزار 85 نفر از زنان سرپرست خانوار و فرزندان آنها، راه اندازی 35 بازارچه فعال در مناطق 22 گانه و اشتغال 2هزار 988 زن سرپرست را دنبال کردیم؛ همچنین در بحث آموزش و توانمندسازی ما آموزش به میزان 69هزار نفرساعت دوره برای 4هزار و 739 نفر در قالب 10هزار و671 دوره برگزار شده و 9هزار و382 دوره برای زنان سرپرست و 1289 دوره برای فرزندان آنها را داشتیم. همچنین در موضوع تسهیلات حمایتی و رفاهی نیز پوشش بیمه تکمیلی برای 8 هزار و850 نفر، پوشش بیمه عمر و سرمایه برای 31 نفر فعال در مراکز کوثر، اعطای جهیزیه به 375 نفر، اعطای 7هزار و 490 قلم هبه، اعطای 332 نفر کارت منزلت برای بانوان بالای 65 سال، پرداخت 2 هزار و 768 فقره تسهیلات رفاهی آموزشی به 1777 نفر از زنان و فرزندان آنها انجام شد. که همه این آمارها نشان می‌دهد برنامه‌های ما دارای ابعاد مختلف هستند.
- کارشناسان علوم اجتماعی عنوان می‌کنند که ورزش و تندرستی ریشه بسیاری از آسیب‌های اجتماعی را از بین می‌برد این در حالی است که در شهرهای بزرگ مردم بدلیل مشغله کاری از یک سو و نبود امکانات ورزشی و رفاهی از سوی دیگر ورزش نمی‌کنند؛ شهرداری تهران در این باره چه کرده است؟
- یکی از راهبردهای اصلی شهرداری تهران در ارتقای سلامت شهروندی پوشش فراگیر ورزش همگانی با مشارکت شهروندان از طریق گسترش برنامه‌های ورزشی، توسعه ظرفیت‌ها، تجهیز فضاهای عمومی به وسایل ورزشی، افزایش سرانه فضاهای ورزشی و تفریحی و برپایی ایستگاه‌های تندرستی بوده است. برگزاری فعالیت‌های ورزشی رقابتی در جهت توسعه فرهنگ ورزش شهروندی و ارائه خدمات ورزشی با تامین تسهیلات ویژه نیز از جمله برنامه‌هایی بوده که با رشد فزاینده‌ای طی شش سال گذشته دنبال شده است. در این ارتباط، عملکردهای منتج به توسعه ظرفیت‌های فیزیکی تا پایان سال1390 و چگونگی راهبری و مدیریت برنامه‌های ورزشی به شرح زیر قابل طرح است: به طور نمونه توسعه و ساخت 90 سالن ورزشی ویژه بانوان؛ توسعه 101 واحد مجموعه‌های ورزشی چندمنظوره؛ استقرار 635 ست بدنسازی ویژه مدارس دخترانه، توسعه 5 مجموعه ورزشی ویژه جانبازان و معلولان، نصب 1000 ست وسایل و تجهیزات بدن سازی در پارک‌ها و بوستان‌های سطح؛ نصب 192 میز فوتبال دستی و 2800 میز شطرنج در بوستان‌ها؛ نصب 128 تور والیبال و بدمینتون، احداث 500 زمین چمن طبیعی و مصنوعی در مساحتی معادل 600 هزار متر مربع؛ توسعه 150 زمین ورزشی روباز آسفالت، راهبری و مدیریت 100 مجموعه ورزشی در سطح مناطق 22گانه شامل سالن‌های چند منظوره، استخر و سونا، سالن‌های رزمی و غیره و گسترش ایستگاه های تندرستی از 122 مورد به حدود 1325 ایستگاه تندرستی بانوان و آقایان با حدود 8 میلیون شرکت کننده همراه با آموزش و برگزاری مسابقات در ده ها رشته ورزشی بوده است.
-فعالیت‌های شهرداری در موضوع ورزش بانوان چگونه بوده است؟
- برنامه‌های گسترده‌ای با هدف توسعه و تقویت ورزش محلات و مسابقه‌های ورزشی شامل مسابقات ورزشی محلات در دو بخش آقایان و بانوان و در چهار رده سنی نونهالان، نوجوانان، جوانان و بزرگسالان اجرا شده است. از سوی دیگر، گسترش و تقویت ظرفیت‌های ورزش بانوان با استقبال فزاینده این گروه مواجه شده و افزایش تعداد بانوان شرکت کننده در برنامه ایستگاه‌های تندرستی از 572 هزارنفر به بیش از 2.8 میلیون نفر حاکی از موفقیت این برنامه‌ها است. آموزش تیراندازی در جشنواره شعبانیه و فراهم ساختن زمینه‌های حضور 350 تن از بانوان محلات در مسابقه‌های جام ولایت از دیگر عملکردهای شهرداری تهران در توسعه ورزش بانوان محسوب می‌شود.
- یکی از مسائل مهمی که نهادهای گوناگون فرهنگی نسبت به آن تاکید دارند اما فعالیت خاصی را برای آن انجام نمی‌دهند، موضوع ترویج صحیح حجاب و عفاف است، موضوعی که به زعم کارشناسان، مسئولان فرهنگی به خوبی از پس آن برنیامده‌اند، آیا اساسا شهرداری تهران در این باره برنامه‌ای داشته است یا نه؟
- در شهرداری تهران تاکنون علاوه بر تاسیس فرهنگسرای حجاب با عنوان بانوی آفتاب با مساحت 17 هزار مترمربع واقع در کن، 250 جشن با عناوین نگین آفرینش، بانوی مهر و هم راز یاس به مناسبت روز زن، برگزاری همایش عفاف و حجاب با عنوان مرواریدی به نام حجاب با مشارکت شهریاران جوان، برگزاری جشنواره خوش نویسی کوثر، برگزاری جشن عبودیت دختران 9 ساله و برگزاری چندین دوره همایش 12000 نفره زنان عاشورایی را داشته‌ایم. در عین حال، فعالیت‌های محوری دیگری چون برگزاری نشستهای علمی، تخصصی به مناسبت روز ملی خانواده در 22 منطقه، برگزاری ویژه برنامه‌های روز ازدواج حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س)، اجرای 4200 برنامه و همایش متنوع از جمله همایش رایحه نجابت و برپایی ایستگاه‌ها و نمایشگاه‌های حجاب و عفاف درطول ماه شعبان به مناسبت روز ملی عفاف و حجاب و جشنواره بزرگ شعبانیه نیز در طول 6 سال گذشته به انجام رسیده است.
- به غیر از برگزاری همایش و سمینار چطور؟
- ایجاد بوستان‌های بانوان و ورزشگاههای ویژه زنان مهمترین فعالیتی است که ما درباره موضوع حجاب و عفاف دنبال کرده‌ایم.
- با تشکر از وقتی که به ما دادید.
